Μακριά από τα φανταχτερά και επιβλητικά άρματα, τα ξενόφερτα τραγούδια με τους ξέφρενους ρυθμούς, στη Νάουσα της Ημαθίας, η Αποκριά εορτάζεται σύμφωνα με την παράδοση. Κάθε χρόνο για δεκαπέντε ημέρες οι Ναουσαίοι αναπαριστούν το έθιμο της Μπούλας.
Παλαιότατο έθιμο φτάνει στις μέρες μας ζωντανό και αναλλοίωτο. Συνδέεται με την Τουρκοκρατία και, όπως λέγεται, οι Αρματολοί και οι Κλέφτες με την ευκαιρία της Αποκριάς κατέβαιναν στην πόλη ντυμένοι γυναίκες και χορεύοντας έρχονταν σε συνεννόηση με δικούς τους για τον απελευθερωτικό αγώνα.
Η πόλη ξεφαντώνει αυτές τις μέρες. Οι στολισμοί των δρόμων με τις μάσκες, η κίνηση στα μαγαζιά, αλλά και οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από τις Μπούλες. Ποια όργανα θα πάρει το μπουλούκι, ποιος θα ντυθεί Γενίτσαρος και ποιος Μπούλα, σε ποιο μαγαζί θα γλεντήσουν το βράδυ.
Το πότε ακριβώς εμφανίζεται το έθιμο στη Νάουσα δεν μας είναι γνωστό. Μερικοί λένε πως ξεκίνησε από τότε που κτίστηκε πόλη. Ίσως έχει τις ρίζες του σε πρωτόγονες παγανιστικές τελετές με σκοπό την ευγονία. Το σίγουρο είναι ότι στο πέρασμα του χρόνου ενσωμάτωσε την τοπική ιστορία, εκφράζοντας τους μύχιους πόθους και την πίστη των ανθρώπων στις αξίες της ζωής.
Εξελίχθηκε σε ένα μείζονος σημασίας για την πόλη στην περίοδο της Αποκριάς χορευτικό δρώμενο, που διαφέρει από τα άλλα αποκριάτικα έθιμα ως προς το αυστηρό τελετουργικό και την προέλευσή του.
Σε αντίθεση με την αταξία, τη δικαιολογημένη απρέπεια, την αυτοσχέδια μεταμφίεση που επικρατεί παντού, τις Μπούλες τις χαρακτηρίζει η σοβαρότητα και η τυποποιημένη εθιμική ευπρέπεια σε συνδυασμό με την απαράμιλλη αισθητική των χορευτών.
Όσον αφορά την προέλευσή του δεν είναι αγροτικό δρώμενο και δεν σχετίζεται άμεσα με την αναγέννηση της φύσης, αλλά με την αναγέννηση του έθνους. Τον πρώτο λόγο έχουν τα όργανα. Χορός χωρίς όργανα δεν γίνεται.
Το νταούλι και ο ζουρνάς είναι οι πρωταγωνιστές του γλεντιού και δεν νοείται κανένα άλλο όργανο να παίζει. Όνειρο κάθε Ναουσαίου, από την αρχή του αιώνα που υπάρχουν μαρτυρίες μέχρι σήμερα, είναι να μεγαλώσει για να ντυθεί Γενίτσαρος.
Δυο είναι τα κύρια πρόσωπα μεταμφίεσης, του Γενίτσαρου και της Μπούλας. Στην τέλεση του εθίμου συμμετέχουν αποκλειστικά άνδρες. Είναι μεγάλη τιμή να σε καλέσουν σε σπίτι Γενίτσαρου κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του ντυσίματος. Το ντύσιμο είναι από τα σημαντικότερα μέρη της τελετουργίας.
Σύσσωμη η οικογένεια, οι συγγενείς και οι φίλοι του νέου παρευρίσκονται και είναι συγκινημένοι σαν να τον στολίζουν και να τον ετοιμάζουν για γαμπρό. Η μουσική και τα κεράσματα συνοδεύουν την προετοιμασία. Αποκορύφωμα της τελετουργίας του ντυσίματος είναι το δέσιμο του προσώπου.
Πρόσωπος είναι η μάσκα που φοράει ο Γενίτσαρος, κέρινη από μέσα για να κρατάει δροσερό το πρόσωπο α γύψινη από έξω. Τη μάσκα τη φτιάχνει τεχνίτης και αφού τη βάψει άσπρη, της ζωγραφίζει μαύρο, τσιγκελωτό μουστάκι και έχει για μάτια και στόμα μικρές σχισμές. Αληθινή δοκιμασία για τον μεταμφιεσμένο.